زندگینامه استاد دکتر احمد نعینع

این زندگى نامه به صورت پرسش و پاسخ مى باشد.

سوال 1 لطفاً بفرمایید خودتان را معرفى کنید و بفرمایید چند سال دارید و در کجا متولد شده اید و الان در کجا ساکن هستید و چه تحصیلات دارید؟

بنده دکتر دکتر احمد نعینع هستم، 46 سال سن دارم و در شهر متوبس متولدشده ام. کلمه متوبس کلمه اى از فراعنه است که اصل آن متوبس است، الان نیز در قاهره پایتخت مصر سکونت دارم. من در دانشگاه اسکندریه لیسانس خود را در پزشکى و بعد فوق لیسانس خود را گرفتم و در انتها نیز دکتراى خود را با تخصص طبابت اطفال در آن دانشگاه گرفتم.

سوال 2ـغیر از خودتان سه تن از قاریان بزرگ مصر را نام ببرید؟
از قاریان قدیم: استاد محمد رفعت، استاد مصطفى اسماعیل و استادابوالعینین شعیشع.
از قاریان جدید: استاد شحات محمد انور، استاد محمد الیثى واستاد محمد عبدالوهاب طنطاوی.

سوال 3ـ آیا در ملاقات هایتان با مقام معظم رهبرىو تلاوت هایى که داشتید خاطره اى دارید؟
من سومین بار است که به ایران سفر کردهام و در دو بار قبل با ایشان ملاقات داشتم. خاطره اى از اولین دیدار ار نقل مى کنم: یک شب هنگام نماز مغرب و عشا در منزل مقام معظم رهبرى بودم و نماز را به امامتایشان خواندم و بعد قرار شد که قرائت کنم، امام در جاى مخصوص جلوس کردند و من همتلاوت کردم. آقا بسیار خوشحال شدند و فرمودند: (( شما مثل استاد مصطفى اسماعیلتلاوت مى کنید و صدایتان بسیار شبیه اوست اما از او تقلید نمى کنید بلکه قطعاتى راافزون بر کارهاى مصطفى اسماعیل اجرا مى کنید.)) و بعد سوالاتى را پرسیدند که استادمصطفى اسماعیل کى فوت کرد، کجا فوت کرد، چگونه بود و چقدر از آن زمان مىگذرد.

سوال4ـما به خاطر داریم که شما در یکى از سفرهایتان به ایران یکعبا را از دست مقام معظم رهبرى هدیه گرفتید، بفرمایید که آیا آن عبا را براى تلاوتنیکویتان به عنوان صله دریافت کردید؟
من فقط یک عبا نگرفتم بلکه یک شال سبز هماز ایشان هدیه گرفتم و علتش هم این بود که در گفتگوهاى من با مقام معظم رهبرى منعرض کردم که اجداد من حسنى هستند و در واقع من از یک سلسله حسنى هستم و اجداد من بهامام حسن (ع) بر مى گردد و لذا من از سادات هستم و ایشان یک عبا به رنگ روشن و یکشال سبز به من هدیه دادند.

سوال5ـآیا از مسافرت هایتان به شهرهاى دیگرایران هم خاطره اى دارید و از استقبال مردم در کجا بهترین خاطره برایتان پیش آمدهاست؟
من به شهرهاى فراوانى از جمله بوشهر، ارومیه، شیراز، اصفهان، قم، مشهد،زاهدان، اهواز، لار، بندرعباس، سنندج، یزد، کرمان و رفسنجان مسافرت کرده ام. ولىبهترین خاطرات من در شهرهایى رقم خورد که اماکن مقدسه در آنجا وجود دارد. خصوصاً درمشهد مقدس در زیارت حضرت امام رضا (ع) یک فضاى روحانى و قدسى در آنجا احساس کردم وروحانیت خاصى را در آنجا دیدم و همینطور در قم در زیارت حضرت معصومه (ع) و همینطوردر شیراز در زیارت شاه چراغ نیز احساس خوبى داشتم.

سوال6ـشما درسفرهایتان به هر جا تشریف برده اید قاریان ایرانى را دیده اید که در آنجا به تلاوتقرآن پرداخته اند، بفرمایید نظرتان راجع به آنها چیست وآینده آنها را چگونه ارزیابىمى کنید؟
من در این مدت که از اولین سفرم تاکنون به ایران مى گذرد هر سالى نسبتبه سال گذشته قاریان ایرانى را بهتر و در سطح بالاترى دیده ام و من همواره شکوفایىرا در قاریان ایرانى احساس مى کنم و همواره آنان را تشویق مى کنم و برایشان دعا مىکنم و امید است که در آینده همتراز با قاریان مصرى باشند و چیزى از آنها کم نداشته باشند

سوال7ـآیا خاطره اى از استاد عبدالباسط دارید؟
من در ابتدا همراه با ایشان مى خواندم و اصلاً تلاوتم را با ایشان همراه کرده بودم و از اوالهام مى گرفتم، در حالى که او در نهایت و در اوج بود و من یک تازه کار بودم. حدود 8 سال او را مى شناختم او مردى خوش قلب و خوش رو بود و متخلق به اخلاق قرآنی. امااستاد مصطفى اسماعیل براى من جاى خاصى را داشت.

سوال 8ـدر صورتى که مىتوانید خاطره اى از استاد منشاوى بازگو کنید؟
من بیش از 30 سال با اسم محمد صدیق منشاوى و تلاوت هاى او آشنا بودم، از حدود سال 1969 میلادی، من حدوداً 10 ساله بودمو استاد را مى شناختم و از آن زمان تاکنون با تلاوت هاى او آشنا هستم، آشنایى ما همبا این حالت بود که او در مسجدى در اسکندریه تلاوت مى کرد و من با نامه و مکاتبه ازاو کسب فیض مى کردم.سوال9در انتها از شما خواهشمندیم خاطره اى ازاستاد مصطفى اسماعیل نقل کنید؟
من در آن زمان که استاد در مناسبتهاى مختلف درشهر متوبس تلاوت مى کرد کودک بودم و تلاوت هاى او را مى شناختم. بعد به اسکندریهآمدم. استاد به آنجا خیلى سفر مى کردند در دهة70 با استاد آشنا شدم و8 سال همیشه همراه استاد بودم و همیشه به مانند یک ملازم، هر جا استاد مى رفت همراه ایشان بودم.

زندگینامه استاد السید متولی عبدالعال

نام : السید متولی عبد العال

ملیت : مصر

سال تولد : 1947 میلادی

استاد «سید متولی عبدالعال» در 26 آوریل سال 1947 میلادی در خانواده‌ای مذهبی و متعهد و پایبند به مسائل عرفانی و دینی و در روستایی که اغلب مردم ساکن آن کشاورز بودند متولد شد. پدرش «متولی» همیشه از خداوند متعال پسری را طلب می‌کرد که در راه گسترش دین اسلام تربیت شده و از عالمان دینی عصر خود شود. آری ، استاد «سیّد متولی عبدالعال» یکی دیگر از قاریان برجسته کلام مقدس خدایند و چونان بسیاری از پیشکسوتان این راه ، عمری را در این مسیر صرف کرده اند . تولد وی در خانواده ای متعهد و پایبند به مسائل عرفانی و دینی بود . مادرش که محب عرفا و صوفیه بود از همان آغاز ، نام سیّد را که به یکی از عرفا و صوفیه بزرگ ، «سید احمد البدوی» متعلق بود ، بر فرزندش نهاد تا او نیز جز در این راه گام ننهد. استاد از همان اوان کودکی برای تحصیل به مکتب رفته و در آنجا با وجود سن اندک 3 جزء از قرآن را حفظ نموده و در این راه پیشرفت شایانی کرد . وی همانند بسیاری از مبتدیان این طریقت ، برحسب کوشش و طاقت صوت خویش ، به تقلید از «استاد عبدالباسط» و «استاد مصطفی اسماعیل» می پردازد . آن زمان که او بیش از 12 سال سن ندارد به عنوان حافظ کل قرآن مطرح می شود و در همین ایام نیز شیوه و احکام تجوید قرائت را آموخته و در محافل و مجالس به تلاوت اهتمام می ورزد . «استاد عبدالعال» در 13 سالگی طریقه و روش خاصی برای خویش اتّخاذ نموده و سبک خویش را برمی گزیند زیرا بر این عقیده است که : « خداوند سبحان در صوت هر انسان ، طنین و آوای خاصی نهاده است و بر این اساس هیچ گاه نمی تواند صوتی را به صوتی تشبیه نمود . آن زمان که یک قاری پس از ممارست وپشتکار فراوان می تواند قاری برجسته ای شود ، بهتر آن است که طریقه ای خاص خویش برگزیده وبه این ترتیب بر این سبک که نمایانگر شخصیت حقیقی اوست استوار بماند ؛ زیرا الگو ساختن تلاوت خاصی در اوان کودکی وآغاز کار وتقلید از آن شیوه نیکویی است که قاری می تواند به این طریق با پیشرفت خویش ، سبک خاص خود را انتخاب کند .تلاوت به سبکی تقلیدی از یک استاد ، در واقع سبب معروفیت و شهرت همان استاد مقلّد است نه فرد تقلید کننده و من باز توصیه می کنم که هر فردی برای خویش سبکی خاص داشته باشد» . «استاد متولی» در پاسخ به این سؤال که فراگیری علم نغمات صوتی و مقامات الحان چگونه می باشد بدین گونه پاسخ دادند : « طبعاً برای دانستن و آموختن هر علمی باید آن را یافت و جست و جو کرد . همان طور که خداوند در قرآن کریم فرموده است : «فاسئلوا اهل الذکر ان کنتم لا تعلمون» یعنی «و از اهل ذکر ( یعنی علما و دانشمندان هر امّت ) اگر نمی دانید سؤال کنید» و بدیهی است که مقامات الحان خود دارای علمی پیچیده است و علمایی خاص خویش دارد که برای یادگیری این علوم و فنون باید از اهل آن و علمای آن تفحص نمود . تا به این طریق بتوان از عهده تلاوت و عملی نمودن مقامات برآمده و به اجرای آنها پرداخت . به عنوان مثال : نغمات رست صبا و سه گاه چیست و چگونه باید آن ها را در تلاوت اجرا نمود ؟ به این ترتیب می توان هر دستگاهی را مرتب اجرا کرد . گذشته از این ها باید الحان را توام با احساس قلبی و منطبق بر معانی و مفاهیم قرآن کریم پیاده کرده تا در جان و قلب مستمع نفوذ کند و در او اثر نماید و قرآن را بیشتر درک کرده و لذت وافری از این امر ببرد در غیر این صورت دانستن موسیقی صرفاً به جهت زیبا ساختن صوت هیچ سودی نخواهد داشت» . استاد متولی عبدالعال در سال 1370 به کشور جمهوری اسلامی ایران مسافرت نموده و پس از آن در هشتمین دوره مسابقات بین المللی حفظ و قرائت قرآن که در دهه فجر همان سال در حسینیه ارشاد جریان داشت عهده دار داوری مسابقات شدند . سپس با مسافرتهای متعدد خویش به شهرهای قم ، مشهد ، کرمان و یزد ، شور و شوقی وصف ناپذیر در محافل قرآنی به پا کرده و توانستند با تلاوت های زیبای خویش خیل بیشماری را شیفته این کلام مقدس سازند . تا بدانجا که خود ایشان در خاطراتشان همواره به این نکته اشاره دارند که این شور و عشق به قرآن و قاریان قرآن ، در هیچ جا نمی توان بدین گونه شاهد بود . وی به حقیقت اینها را بالاترین اشتیاق به کلام مقدس خداوند می داند که این عشق ، پیر و جوان ، زن و مرد نمی شناسد ؛ عشقی که از دلهایی پاک برخواسته و انظار را متعجب می سازد . ایشان در سال 1370 به دعوت کانون قرآن کریم دانشگاه تهران در تالار فردوسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی این دانشگاه به تلاوت قرآن کریم پرداخت که خاطره آن تلاوت در میان انبوه عاشقان کلام خداوند هرگز از اذهان فراموش نخواهد شد . طی مصاحبه ای که رادیو قرآن با استاد داشتند ، ایشان ضمن توصیه هایی در باب قرائت قرآن و اهتمام به آن ، علاقه خویش را برای مسافرت مجدد به ایران اعلام کردند . وی خواهان آن بودند تا در فرصتی مناسب سفری دیگر به ایران داشته باشند چرا که خاطرات مسافرت به ایران را از بهترین خاطرات خود می دانند . مصاحبه استاد سید متولی عبدالعال استاد «سید متولی عبدالعال» از جمله قاریان بنام و مشهور کشور مصر می باشد که در دهه اخیر به اوج شهرت خویش دست یافت و این امر بواسطه تلاوتهای بسیار زیبای این استاد است که توام با نغمات حزین و صدای گرم و نوای هیجان برانگیز و ملکوتی وی می باشد . او در نزد قاریان کشور ایران و علاقمندان و شیفتگان کلام نورانی وحی هم اکنون از محبوبیت و شهرت بسیاری برخوردار است و نوای دلنشین و موزون تلاوت این استاد در کشور اسلامیمان طرفداران بسیاری دارد . این استاد قاری ، در بهمن ماه سال 1370 بنا به دعوت اداره اوقاف و امور خیریه استان تهران سفر پرباری به میهن جمهوری اسلامی ایران داشتند که به مدت یک هفته در تهران برنامه تلاوت قرآن به همراه استاد «شحات محمد انور» داشتند . سپس در داوری هشتمین دوره مسابقات بین المللی حفظ و قرائت قرآن که در دهه فجر همان سال در حسینیه ارشاد تهران جریان داشت شرکت نمود و سپس در پی سفرهای متعددی که به شهرهای مختلف میهن اسلامی ما داشتند از قبیل:قم ، مشهد ، کرمان و یزد با تلاوتهای زیبا و نغمات محزون خویش ، شور و حرارت خاصی به محافل نورانی قرآن ما بخشید و عاشقان قرآن کریم ، حظ وافر از تلاوت این استاد ارجمند کسب نمودند . مصاحبه ای که در ذیل از نظر شما عزیزان می گذرد ترجمه فارسی مصاحبه عربی با این استاد می باشد که در شهرستان قم انجام گرفت : س1- استاد اول ضمن معرفی خودتان از شما می خواهیم که توضیح دهید چگونه شروع به قرائت قرآن و حفظ آن نمودید و هنگامی که شروع به تلاوت نمودید آیا سبک خاصی داشتید یا از قاری دیگری تقلید می نمودید؟ ج1: به نام خداوند بخشنده مهربان و با سلام و درود فراوان بر پیامبر گرامی اسلام و آل و اصحاب گرامیش ؛ نام من : «سید متولی عبدالعال» ، هنگامی که برای اولین بار و تازه شروع به تلاوت قرآن کرده بودم کودکی بودم که در مکتب تحصیل می نمودم و وقتی که 3جزء از قرآن را حفظ نمودم در سن 7 سالگی به سر می بردم و پیشرفت شایانی در حفظ قرآن نمودم ؛ در آن زمان به قرائت برخی از قاریان قدیمی عشق می ورزیدم و از آنها به میزان طاقت و کشش صوت خویش تقلید سبک می نمودم ؛ یعنی اگر توانایی تقلید از «شیخ عبدالباسط» داشتم از او تقلید می کردم و نیز اگر توانایی تقلید از لحن «شیخ مصطفی اسماعیل» که بسیار مورد علاقه ام بود را داشتم از وی نیز تقلید می نمودم . البته همانطور که عرض کردم ، برحسب توانایی صدایم که خداوند تبارک و تعالی به من موهبت نمود . هنگامی که حفظ کل قرآن کریم را در مدت پنج سال به اتمام رساندم در آن زمان نوجوانی 12 ساله بودم و احکام و قواعد تجوید و قراءات را آموختم ؛ و در آن زمان به صورت جدی شروع به تلاوت قرآن نمودم و در محافل گوناگون از بنده دعوت به عمل می آمد . من در 13 سالگی بودم که طریقه و روش خاصی را برای خویش اتخاذ نمودم ، زیرا که خداوند سبحانه و تعالی برای هر انسان طنین و آوای خاصی را در صوتش قرار داده که هیچگاه نمی شود گفت که صوت فلانی شبیه صوت دیگری است . هنگامی که یک قاری بعد از تمرین و کار زیاد بدل به قاری خوبی می شود و مراحل بلوغ را پشت سر می گذارد ، بهتر است که طریقه ای در قرائت را برای خود برگزیند که نمایانگر حقیقی شخصیت خود باشد ؛ از جهت یک قاری مسلط و ماهر ، و تحت تاثیر شخصیت دیگری قرار نگیرد . لیکن در سنین کودکی شخص به صورت تفریحی و یا تمرینی و همچنین جهت آمادگی صدایش جذب صدای بخصوصی می شود و صوت تلاوت یک قاری را ممکن است الگوی کار خویش قرار دهد و از او تقلید کند ؛ که باکی نیست و اشکالی ندارد ، کما اینکه اکنون شما از صدای «شحات محمد انور» یا خود بنده «سید متولی عبدالعال» خوشتان آید و ما را دوست بدارید . همه قراء بزرگ را نظیر استاد «عبدالباسط» و «مصطفی اسماعیل» که در اصل آنها بزرگان علم قراءات و اساتید اصلی ما به حساب می آیند ، همچنین استاد «شعیشع» را شما دوست می دارید و از الحان و نغمات آنها تقلید می کنید ، ولی باز این نکته را متذکر می شوم و آن را ضروری می دانم که عرض کنم : هنگامی که قاری به سن بلوغ می رسد و بزرگ می شود ، لازم است برای خود شیوه و طریقه خاصی را در تلاوت قرآن اتخاذ نماید تا بواسطه آن شیوه قرائت و صوت خویش ، در نزد دیگران شناخته و معروف شده گردد ؛ بطوریکه هنگامی که دیگران صدایش را بشنوند ، همان شخص به واسطه صوت و آوای مخصوص خود در نظر مردم جلوه گر گشته و شناخته شود . س2- وجه تسمیه شما به «سید» چیست و آیا نام شما «سید» است یا «متولی» ؟ لطفاً در این مورد توضیح بفرمایید : ج2 : اما سبب نامگذاری من به «سید» این است که چونکه اغلب مادران دوست دارند صوفیها را ، مانند استاد و سید من: «سید احمد البدوی» که از رجال صوفیه است ؛ به خاطر این ، مادر من رحمه الله علیها به خاطر علاقه و ارادتی که نسبت به رجال صوفیه که اکثراً عارف به حق خدا هستند داشت ، مرا به اسم سید و سرور من: «سید احمد البدوی» به نام «سید» نام گذاری کرد و این نام را خود برایم انتخاب نمود . و متولی نام پدرم است ، ما در کشور مصر نام «سید» زیاد داریم و قاریان معروف و اساتید که سنی از آنها گذشته باشد در صورتی که افراد صالحی نیز باشند به کلمه «شیخ» مورد خطاب قرار می گیرند . و جهت تکریم و احترام از آنها مثلاً به عنوان شیخ فلان و شیخ فلان نام می برند و این یک چیز رایج و متداولی در کشورمان مصر است . س3- از استاد در مورد نغمات صوتی و مقامات الحان و چگونگی فراگیری این علم نیز سؤال شد که ایشان در این زمینه توضیح بسیاری دادند که ما به مهمترین آنها در ذیل اشاره می کنیم: ج3 : طبعاً برای دانستن و آموختن هر علمی ، باید آن را یافت و جستجو کرد . همانطور که خداوند در قرآن کریم فرموده است : «فاسئلوا اهل الذکر ان کنتم لا تعلمون» ترجمه : «و از اهل ذکر(یعنی علما و دانشمندان هر امت) اگر نمی دانید سؤال کنید» . «سوره نحل آیه 43». بدیهی است که مقامات الحان ، خود دارای علمی پیچیده است و علمای مخصوص به خود را دارد که متخصص این گونه موارد هستند و شما برای دستیابی به خواسته های خویش ، از علمای اهل فن این کار سؤال و بحث و جستجو کنید و از آنان درس و تمرین بخواهید تا هنگامی که فلان مقام را اگر خواستید بخوانید از عهده اجرای آن به خوبی برآیید . و بدانید اگر دستگاه : «بیات» و «رست» و «سه گاه» و غیره را اجرا می کنید ، اینها چه هستند و چگونه باید آنها را در تلاوت اجرا نمود . و همینطور از اهل معرفت و دانش علم تلقی کنید ، و هر دستگاهی را مرتب بخوانید . و این را بدانید که گذشته از اینها باید الحان را با احساس قلبی و منطبق بر مبانی و مفاهیم آیات قرآن کریم پیاده کرد تا در جان و قلب مستمع نفوذ کند و در او اثر نماید و قرآن را بیشتر درک نماید و لذت وافری از این امر ببرد و گرنه دانستن موسیقی صرفاً به خاطر زیبا کردن ، هیچ فایده و اجری ندارد . س4ـ ضمن تشکر از بیانات شیوای جنابعالی لطفا بفرمایید وقت مناسب جهت تمرین قرائت و صوت از نظر شما چه موقعی می باشد ؟ ج4 : همانطور که سابقاً نیز گفته بودم ؛ و من این نکته را از علمای مخصوصش دانستم ، وقت مناسب و افضل جهت تمرین ، در صبح زود قبل از صرف صبحانه می باشد . بنابراین قاری اول باید عادت کند که صبح زود از خواب برخیزد و پس از اقامه نماز به وقت ، قبل از طلوع آفتاب حفظ آیات قرآن رامرور نموده وسپس حداقل به مدت 10 دقیقه یا 7 دقیقه جهت تمرین ، قرآن تلاوت نماید ؛ قبل از صبحانه و با صوت متوسط تلاوت کند نه با صوت بلند و جواب لحن ؛ وبدانید که این تمرین بسیار خوبی برای صوت است . س5ـ در آخر ضمن تشکر از شما که جوابگوی سوالات ما و برادران قاری دیگر بودید ، نظر خودتان را در باره سفر اخیرتان و دیدار با ملت جمهوری اسلامی ایران بیان فرمایید ؛ و مشاهدات خودرا در این زمینه از محافل قرآن بازگو نمایید . ج5 : اینجانب در مصاحبه با مجلات ، روزنامه ها ، صدا و سیما و خدمت رهبر معظم انقلاب عرض کردم در هیچ جای دنیا مانند ملت ایران ندیدم و در حد بسیار بالایی در عشق ورزیدن به قرآن و اهمیت دادن به این کتاب آسمانی در سطح عالم ، ملت بی نظیر و بی مانندی هستند و من این را به چشم خویش مشاهده کردم یا حتی حالا می توانم بگویم که در حد کشورهایی که بنده به آنها مسافرت نموده بودم این را به عنوان واقعیت و بدون غلو عرض می کنم که از این حیث ملت شما بی نظیر است . بنده همانند این مردم با ایمان که دلهای پاکی دارند وآحاد مردم شما را در هیچ جا مشاهده ننمودم ، آنها به قرآن عشق می ورزند چه جوان و پیر و زن و مرد و حتی کودکان خردسال ، و این یک حقیقت است که من می گویم و قصد مبالغه ندارم . و بنده حاضرم هر وقتی از بنده دعوت بعمل آید در سالهای آینده باز هم به کشور ایران مسافرت نمایم و از خداوند منان خواستارم که هر سال ما را موفق به دیدار شما عزیزان سازد . و خداوند ان شاء الله به همه ملت ایران رفاه و سعادت و خیر فراوان ارزانی نماید و به مسئولین محترم و قاریان خوب شما عزت و افتخار بیشتری نصیب فرماید . و السلام علیکم و رحمه الله و برکاته . استاد «سید متولی عبدالعال» در 26 آوریل سال 1947 میلادی در خانواده‌ای مذهبی و متعهد و پایبند به مسائل عرفانی و دینی و در روستایی که اغلب مردم ساکن آن کشاورز بودند متولد شد. پدرش «متولی» همیشه از خداوند متعال پسری را طلب می‌کرد که در راه گسترش دین اسلام تربیت شده و از عالمان دینی عصر خود شود. آری ، استاد «سیّد متولی عبدالعال» یکی دیگر از قاریان برجسته کلام مقدس خدایند و چونان بسیاری از پیشکسوتان این راه ، عمری را در این مسیر صرف کرده اند . تولد وی در خانواده ای متعهد و پایبند به مسائل عرفانی و دینی بود . مادرش که محب عرفا و صوفیه بود از همان آغاز ، نام سیّد را که به یکی از عرفا و صوفیه بزرگ ، «سید احمد البدوی» متعلق بود ، بر فرزندش نهاد تا او نیز جز در این راه گام ننهد. استاد از همان اوان کودکی برای تحصیل به مکتب رفته و در آنجا با وجود سن اندک 3 جزء از قرآن را حفظ نموده و در این راه پیشرفت شایانی کرد . وی همانند بسیاری از مبتدیان این طریقت ، برحسب کوشش و طاقت صوت خویش ، به تقلید از «استاد عبدالباسط» و «استاد مصطفی اسماعیل» می پردازد . آن زمان که او بیش از 12 سال سن ندارد به عنوان حافظ کل قرآن مطرح می شود و در همین ایام نیز شیوه و احکام تجوید قرائت را آموخته و در محافل و مجالس به تلاوت اهتمام می ورزد . «استاد عبدالعال» در 13 سالگی طریقه و روش خاصی برای خویش اتّخاذ نموده و سبک خویش را برمی گزیند زیرا بر این عقیده است که : « خداوند سبحان در صوت هر انسان ، طنین و آوای خاصی نهاده است و بر این اساس هیچ گاه نمی تواند صوتی را به صوتی تشبیه نمود . آن زمان که یک قاری پس از ممارست وپشتکار فراوان می تواند قاری برجسته ای شود ، بهتر آن است که طریقه ای خاص خویش برگزیده وبه این ترتیب بر این سبک که نمایانگر شخصیت حقیقی اوست استوار بماند ؛ زیرا الگو ساختن تلاوت خاصی در اوان کودکی وآغاز کار وتقلید از آن شیوه نیکویی است که قاری می تواند به این طریق با پیشرفت خویش ، سبک خاص خود را انتخاب کند .تلاوت به سبکی تقلیدی از یک استاد ، در واقع سبب معروفیت و شهرت همان استاد مقلّد است نه فرد تقلید کننده و من باز توصیه می کنم که هر فردی برای خویش سبکی خاص داشته باشد» . «استاد متولی» در پاسخ به این سؤال که فراگیری علم نغمات صوتی و مقامات الحان چگونه می باشد بدین گونه پاسخ دادند : « طبعاً برای دانستن و آموختن هر علمی باید آن را یافت و جست و جو کرد . همان طور که خداوند در قرآن کریم فرموده است : «فاسئلوا اهل الذکر ان کنتم لا تعلمون» یعنی «و از اهل ذکر ( یعنی علما و دانشمندان هر امّت ) اگر نمی دانید سؤال کنید» و بدیهی است که مقامات الحان خود دارای علمی پیچیده است و علمایی خاص خویش دارد که برای یادگیری این علوم و فنون باید از اهل آن و علمای آن تفحص نمود . تا به این طریق بتوان از عهده تلاوت و عملی نمودن مقامات برآمده و به اجرای آنها پرداخت . به عنوان مثال : نغمات رست صبا و سه گاه چیست و چگونه باید آن ها را در تلاوت اجرا نمود ؟ به این ترتیب می توان هر دستگاهی را مرتب اجرا کرد . گذشته از این ها باید الحان را توام با احساس قلبی و منطبق بر معانی و مفاهیم قرآن کریم پیاده کرده تا در جان و قلب مستمع نفوذ کند و در او اثر نماید و قرآن را بیشتر درک کرده و لذت وافری از این امر ببرد در غیر این صورت دانستن موسیقی صرفاً به جهت زیبا ساختن صوت هیچ سودی نخواهد داشت» . استاد متولی عبدالعال در سال 1370 به کشور جمهوری اسلامی ایران مسافرت نموده و پس از آن در هشتمین دوره مسابقات بین المللی حفظ و قرائت قرآن که در دهه فجر همان سال در حسینیه ارشاد جریان داشت عهده دار داوری مسابقات شدند . سپس با مسافرتهای متعدد خویش به شهرهای قم ، مشهد ، کرمان و یزد ، شور و شوقی وصف ناپذیر در محافل قرآنی به پا کرده و توانستند با تلاوت های زیبای خویش خیل بیشماری را شیفته این کلام مقدس سازند . تا بدانجا که خود ایشان در خاطراتشان همواره به این نکته اشاره دارند که این شور و عشق به قرآن و قاریان قرآن ، در هیچ جا نمی توان بدین گونه شاهد بود . وی به حقیقت اینها را بالاترین اشتیاق به کلام مقدس خداوند می داند که این عشق ، پیر و جوان ، زن و مرد نمی شناسد ؛ عشقی که از دلهایی پاک برخواسته و انظار را متعجب می سازد . ایشان در سال 1370 به دعوت کانون قرآن کریم دانشگاه تهران در تالار فردوسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی این دانشگاه به تلاوت قرآن کریم پرداخت که خاطره آن تلاوت در میان انبوه عاشقان کلام خداوند هرگز از اذهان فراموش نخواهد شد . طی مصاحبه ای که رادیو قرآن با استاد داشتند ، ایشان ضمن توصیه هایی در باب قرائت قرآن و اهتمام به آن ، علاقه خویش را برای مسافرت مجدد به ایران اعلام کردند . وی خواهان آن بودند تا در فرصتی مناسب سفری دیگر به ایران داشته باشند چرا که خاطرات مسافرت به ایران را از بهترین خاطرات خود می دانند . مصاحبه استاد سید متولی عبدالعال استاد «سید متولی عبدالعال» از جمله قاریان بنام و مشهور کشور مصر می باشد که در دهه اخیر به اوج شهرت خویش دست یافت و این امر بواسطه تلاوتهای بسیار زیبای این استاد است که توام با نغمات حزین و صدای گرم و نوای هیجان برانگیز و ملکوتی وی می باشد . او در نزد قاریان کشور ایران و علاقمندان و شیفتگان کلام نورانی وحی هم اکنون از محبوبیت و شهرت بسیاری برخوردار است و نوای دلنشین و موزون تلاوت این استاد در کشور اسلامیمان طرفداران بسیاری دارد . این استاد قاری ، در بهمن ماه سال 1370 بنا به دعوت اداره اوقاف و امور خیریه استان تهران سفر پرباری به میهن جمهوری اسلامی ایران داشتند که به مدت یک هفته در تهران برنامه تلاوت قرآن به همراه استاد «شحات محمد انور» داشتند . سپس در داوری هشتمین دوره مسابقات بین المللی حفظ و قرائت قرآن که در دهه فجر همان سال در حسینیه ارشاد تهران جریان داشت شرکت نمود و سپس در پی سفرهای متعددی که به شهرهای مختلف میهن اسلامی ما داشتند از قبیل:قم ، مشهد ، کرمان و یزد با تلاوتهای زیبا و نغمات محزون خویش ، شور و حرارت خاصی به محافل نورانی قرآن ما بخشید و عاشقان قرآن کریم ، حظ وافر از تلاوت این استاد ارجمند کسب نمودند . مصاحبه ای که در ذیل از نظر شما عزیزان می گذرد ترجمه فارسی مصاحبه عربی با این استاد می باشد که در شهرستان قم انجام گرفت : س1- استاد اول ضمن معرفی خودتان از شما می خواهیم که توضیح دهید چگونه شروع به قرائت قرآن و حفظ آن نمودید و هنگامی که شروع به تلاوت نمودید آیا سبک خاصی داشتید یا از قاری دیگری تقلید می نمودید؟ ج1: به نام خداوند بخشنده مهربان و با سلام و درود فراوان بر پیامبر گرامی اسلام و آل و اصحاب گرامیش ؛ نام من : «سید متولی عبدالعال» ، هنگامی که برای اولین بار و تازه شروع به تلاوت قرآن کرده بودم کودکی بودم که در مکتب تحصیل می نمودم و وقتی که 3جزء از قرآن را حفظ نمودم در سن 7 سالگی به سر می بردم و پیشرفت شایانی در حفظ قرآن نمودم ؛ در آن زمان به قرائت برخی از قاریان قدیمی عشق می ورزیدم و از آنها به میزان طاقت و کشش صوت خویش تقلید سبک می نمودم ؛ یعنی اگر توانایی تقلید از «شیخ عبدالباسط» داشتم از او تقلید می کردم و نیز اگر توانایی تقلید از لحن «شیخ مصطفی اسماعیل» که بسیار مورد علاقه ام بود را داشتم از وی نیز تقلید می نمودم . البته همانطور که عرض کردم ، برحسب توانایی صدایم که خداوند تبارک و تعالی به من موهبت نمود . هنگامی که حفظ کل قرآن کریم را در مدت پنج سال به اتمام رساندم در آن زمان نوجوانی 12 ساله بودم و احکام و قواعد تجوید و قراءات را آموختم ؛ و در آن زمان به صورت جدی شروع به تلاوت قرآن نمودم و در محافل گوناگون از بنده دعوت به عمل می آمد . من در 13 سالگی بودم که طریقه و روش خاصی را برای خویش اتخاذ نمودم ، زیرا که خداوند سبحانه و تعالی برای هر انسان طنین و آوای خاصی را در صوتش قرار داده که هیچگاه نمی شود گفت که صوت فلانی شبیه صوت دیگری است . هنگامی که یک قاری بعد از تمرین و کار زیاد بدل به قاری خوبی می شود و مراحل بلوغ را پشت سر می گذارد ، بهتر است که طریقه ای در قرائت را برای خود برگزیند که نمایانگر حقیقی شخصیت خود باشد ؛ از جهت یک قاری مسلط و ماهر ، و تحت تاثیر شخصیت دیگری قرار نگیرد . لیکن در سنین کودکی شخص به صورت تفریحی و یا تمرینی و همچنین جهت آمادگی صدایش جذب صدای بخصوصی می شود و صوت تلاوت یک قاری را ممکن است الگوی کار خویش قرار دهد و از او تقلید کند ؛ که باکی نیست و اشکالی ندارد ، کما اینکه اکنون شما از صدای «شحات محمد انور» یا خود بنده «سید متولی عبدالعال» خوشتان آید و ما را دوست بدارید . همه قراء بزرگ را نظیر استاد «عبدالباسط» و «مصطفی اسماعیل» که در اصل آنها بزرگان علم قراءات و اساتید اصلی ما به حساب می آیند ، همچنین استاد «شعیشع» را شما دوست می دارید و از الحان و نغمات آنها تقلید می کنید ، ولی باز این نکته را متذکر می شوم و آن را ضروری می دانم که عرض کنم : هنگامی که قاری به سن بلوغ می رسد و بزرگ می شود ، لازم است برای خود شیوه و طریقه خاصی را در تلاوت قرآن اتخاذ نماید تا بواسطه آن شیوه قرائت و صوت خویش ، در نزد دیگران شناخته و معروف شده گردد ؛ بطوریکه هنگامی که دیگران صدایش را بشنوند ، همان شخص به واسطه صوت و آوای مخصوص خود در نظر مردم جلوه گر گشته و شناخته شود . س2- وجه تسمیه شما به «سید» چیست و آیا نام شما «سید» است یا «متولی» ؟ لطفاً در این مورد توضیح بفرمایید : ج2 : اما سبب نامگذاری من به «سید» این است که چونکه اغلب مادران دوست دارند صوفیها را ، مانند استاد و سید من: «سید احمد البدوی» که از رجال صوفیه است ؛ به خاطر این ، مادر من رحمه الله علیها به خاطر علاقه و ارادتی که نسبت به رجال صوفیه که اکثراً عارف به حق خدا هستند داشت ، مرا به اسم سید و سرور من: «سید احمد البدوی» به نام «سید» نام گذاری کرد و این نام را خود برایم انتخاب نمود . و متولی نام پدرم است ، ما در کشور مصر نام «سید» زیاد داریم و قاریان معروف و اساتید که سنی از آنها گذشته باشد در صورتی که افراد صالحی نیز باشند به کلمه «شیخ» مورد خطاب قرار می گیرند . و جهت تکریم و احترام از آنها مثلاً به عنوان شیخ فلان و شیخ فلان نام می برند و این یک چیز رایج و متداولی در کشورمان مصر است . س3- از استاد در مورد نغمات صوتی و مقامات الحان و چگونگی فراگیری این علم نیز سؤال شد که ایشان در این زمینه توضیح بسیاری دادند که ما به مهمترین آنها در ذیل اشاره می کنیم: ج3 : طبعاً برای دانستن و آموختن هر علمی ، باید آن را یافت و جستجو کرد . همانطور که خداوند در قرآن کریم فرموده است : «فاسئلوا اهل الذکر ان کنتم لا تعلمون» ترجمه : «و از اهل ذکر(یعنی علما و دانشمندان هر امت) اگر نمی دانید سؤال کنید» . «سوره نحل آیه 43». بدیهی است که مقامات الحان ، خود دارای علمی پیچیده است و علمای مخصوص به خود را دارد که متخصص این گونه موارد هستند و شما برای دستیابی به خواسته های خویش ، از علمای اهل فن این کار سؤال و بحث و جستجو کنید و از آنان درس و تمرین بخواهید تا هنگامی که فلان مقام را اگر خواستید بخوانید از عهده اجرای آن به خوبی برآیید . و بدانید اگر دستگاه : «بیات» و «رست» و «سه گاه» و غیره را اجرا می کنید ، اینها چه هستند و چگونه باید آنها را در تلاوت اجرا نمود . و همینطور از اهل معرفت و دانش علم تلقی کنید ، و هر دستگاهی را مرتب بخوانید . و این را بدانید که گذشته از اینها باید الحان را با احساس قلبی و منطبق بر مبانی و مفاهیم آیات قرآن کریم پیاده کرد تا در جان و قلب مستمع نفوذ کند و در او اثر نماید و قرآن را بیشتر درک نماید و لذت وافری از این امر ببرد و گرنه دانستن موسیقی صرفاً به خاطر زیبا کردن ، هیچ فایده و اجری ندارد . س4ـ ضمن تشکر از بیانات شیوای جنابعالی لطفا بفرمایید وقت مناسب جهت تمرین قرائت و صوت از نظر شما چه موقعی می باشد ؟ ج4 : همانطور که سابقاً نیز گفته بودم ؛ و من این نکته را از علمای مخصوصش دانستم ، وقت مناسب و افضل جهت تمرین ، در صبح زود قبل از صرف صبحانه می باشد . بنابراین قاری اول باید عادت کند که صبح زود از خواب برخیزد و پس از اقامه نماز به وقت ، قبل از طلوع آفتاب حفظ آیات قرآن رامرور نموده وسپس حداقل به مدت 10 دقیقه یا 7 دقیقه جهت تمرین ، قرآن تلاوت نماید ؛ قبل از صبحانه و با صوت متوسط تلاوت کند نه با صوت بلند و جواب لحن ؛ وبدانید که این تمرین بسیار خوبی برای صوت است . س5ـ در آخر ضمن تشکر از شما که جوابگوی سوالات ما و برادران قاری دیگر بودید ، نظر خودتان را در باره سفر اخیرتان و دیدار با ملت جمهوری اسلامی ایران بیان فرمایید ؛ و مشاهدات خودرا در این زمینه از محافل قرآن بازگو نمایید . ج5 : اینجانب در مصاحبه با مجلات ، روزنامه ها ، صدا و سیما و خدمت رهبر معظم انقلاب عرض کردم در هیچ جای دنیا مانند ملت ایران ندیدم و در حد بسیار بالایی در عشق ورزیدن به قرآن و اهمیت دادن به این کتاب آسمانی در سطح عالم ، ملت بی نظیر و بی مانندی هستند و من این را به چشم خویش مشاهده کردم یا حتی حالا می توانم بگویم که در حد کشورهایی که بنده به آنها مسافرت نموده بودم این را به عنوان واقعیت و بدون غلو عرض می کنم که از این حیث ملت شما بی نظیر است . بنده همانند این مردم با ایمان که دلهای پاکی دارند وآحاد مردم شما را در هیچ جا مشاهده ننمودم ، آنها به قرآن عشق می ورزند چه جوان و پیر و زن و مرد و حتی کودکان خردسال ، و این یک حقیقت است که من می گویم و قصد مبالغه ندارم . و بنده حاضرم هر وقتی از بنده دعوت بعمل آید در سالهای آینده باز هم به کشور ایران مسافرت نمایم و از خداوند منان خواستارم که هر سال ما را موفق به دیدار شما عزیزان سازد . و خداوند ان شاء الله به همه ملت ایران رفاه و سعادت و خیر فراوان ارزانی نماید و به مسئولین محترم و قاریان خوب شما عزت و افتخار بیشتری نصیب فرماید .

 

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA

تــبــلیــغـــا‌‌ت

آداب تلاوت قرآن کریم

برای تلاوت فرآن آداب خاصی هست که به بعضی از آنها با استفاده ار آیات و روایات اشاره می شود:

1.    در حال طهارت و با وضو به تلاوت قرآن بپردازیم.

2.    در حالی که مسواک کرده ایم قرآن تلاوت کنیم.

3.    با صوت زیبا تلاوت کنیم.

4.    با جهر متوسط بخوانیم نه با صدای آهسته باشد نه با صدای بسیار بلند باشد.

5.    در حال تلاوت با ادب و با طمانینه و رو به قبله باشیم و اگر نشسته می خوانیم تکیه ندهیم.

6.    از روی مصحف تلاوت کنیم که نگاه به مصحف و تلاوت از آن آثار خاصی دارد همانطور که در روایات گفته شده است.

 قال رسول الله: " لیس شی أشد علی الشیطان من القرائة فی المصحف نظرا" ¹ : // چیزی برای شیطان سخت تر و کوبنده تر از تلاوت قرآن نیست  ،آن هم از روی مصحف //.

7.    قبل از شروع بگوییم : " أستعیذ بالله السمیع العلیم من الشیطان الرجیم " یعنی به خداوند شنوا و دانا از شیطان رانده شده پناه می برم. و یا بگویید " أعوذ بالله السمبع العلیم من الشیطان الرجیم   بسم الله الرحمن الرحیم " سپس تلاوت را شروع کنیم تا با عنایت خدای متعال از دخاتهای شیطانی در نفس خود محفوظ بمانیم. قرآن می فرماید : " فاذا قرأت القرآن فاستعذ بالله من الشیطان الرجیم إنه لیس سلطان علی الذین آمنو و علی ربهم یتوکلون" // وقتی قرآن را تلاوت می کنی پناه ببر به خدای متعال از شیطان مطرود البته شیطان را بر آنانی که ایمان آورده و به پروردگارشان توکل می کنند تسلط و سیطره ای نیست²//.

8.    ترتیل را مراعات کنیم آن چنان تند نخوانید که حروف ، کلمات ، وقف ها و فاصله ها به خوبی ادا نشود. همچنین فاصله زیاد و غیر صحیح در میان حروف و کلمات  ندهید به نحوی که حروف و کلمات جدا از هم و غیر مرتبط باشد. قرآن خطاب به رسول اکرم (ص) در خصوص آیه " و رتل القرآن ترتیلا ³ " // و قرآن را با ترتیل مناسب بخوان//.

9.    به هنگام تلاوت یه چیز دیگری فکر نکنیمم و متوجه آیات قرآن باشیم.

10.  در آیات قرآن تدبر کنیم که در این صورت از انوار هدایت ها ، حقایق ، معارف و دقایق و اسرار قرآن به اندازه خود بهره مند خواهیم شد. تلاوتی که در آن تدبر نباشد ، آن طور که شایسته است فابده ای نخواهد داشت. البته این بدان معنی نیست که اگر کسی اهل تدبر نباشد و یا معانی آن را حتی در حد ترجمه نداند از تلاوت قرآن نتیجه ای نخواهد برد .

11.  حق آیات را مراعات کنیم این بدان معنا که به هنگام تلاوت وقتی از رحمت و بهشت یاد می شود خود را از آن رحمت محروم نبینیم و وقتی به آیات عذاب و آتش و سخط و غضب می رسید بترسیم و به خدای متعال پناه ببرید که از هل عذاب و آتش نباشیم و مشمول سخط و غضب نگردیم. وقتی به آیات تکبیر ، تعظیم و تحمید می رسیم به  تکبیر ، تعظیم ، تسبیح و تحمید حق بپردازیم. هنگامی که به آیات استغفار و طلب عفو و بخشش می رسیم استغفار کنیم  و طلب عفو و مغفرت نماییم. آنجایی به ذکر صالحان می رسیم از خدا بخواهیم ما را نیز از آنان و در جمع آنان قرار دهد و آن گاه که به ذکر اهل طغیان وغفلت می رسیم از خدا بخواهیم که ما را از ورود به جمع آنان حفظ کند.

امام صادق علیه السلام فرمودند:" اذا مررت بآیة فیها ذکر الجنة فأسأل الله الجنة و اذا مررت بآیة فیها ذکر النار فتعوذ بالله من النار" ⁴ // به هنگام تلاوت قرآن زقتی به آیه ای رسیدی که در آن ذکر بهشت شده است از خدا بهشت را بخواه و وقتی به آیه ای رسیدی که در آن ذکر آتش به میان آمده است به خدا پناه ببر از آتش//.

در آخر یقینا اگر آداب بیشتری را رعایت کنیم باعث وحدت ما با فرآن می شود که به همین  اندازه به حقیقت نوری قرآن نزدیک می شویم.   

 

---

1. بحارالانوار ، ج 92، ص 202

2. نحل ، آیه 98

3. مومن ، آیه 3

4. بحارالانوار ، ج 92 ، ص 216  

 

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA

زندگینامه استاد کریم منصوری

متولد ۱۳۴۷ _ آبادان
تحصیلات : دیپلم
شغل : کارمند وزارت امور خارجه
نام اساتید : سید صالح ، گروسی ، رکابی ، منصوری ، عبدالله زاده ، موسوی ، اربابی و خدام حسینی .
شروع فعالیت : وی از ۵۹ با شرکت در جلسات قرآنی آموزش قرآن کریم را به صورت فنی دنبال کرد و موفق شد در مدت زمان کوتاهی به فنون قرائت در حد مطلوبی تسلط یابد و با استفاده از نوار قرائت قاریان مشهور مصری سطح قرائت خود را ارتقا بخشد و توفیق یافت کل قرآن کریم را نیز حفظ کند.
مقام های داخلی :
• نفر دوم مسابقات سراسری قرآن کریم سازمان اوقاف و امور خیریه (سالهای ۶۷ و ۷۲ ).
• نفر اول مسابقات سراسری قرآن کریم سازمان اوقاف و امور خیریه (سال ۶۹ و ۷۶).
• نفر اول مسابقات قرآن کریم اوقاف و امور خیریه استان تهران در رشته حفظ کل .
مقام های بین المللی :
• نفر دوم مسابقات بین المللی قرآن کریم مالزی (سال ۶۹).
• نفر دوم مسابقات بین المللی قرآن کریم عرستان سعودی (سال ۷۱).
• نفر اول مسابقات بین المللی قرآن کریم جمهوری اسلامی ایران (سال ۷۶).
مأموریت های قرآنی در داخل کشور :
تلاوت قرآن کریم در محافل انس با قرآن و برنامه های متعدد قرآنی در سراسر کشور.
تلاوت قرآن کریم در مراسم افتتاحیه اجلاس سران کشورهای اسلامی در سال ۷۶.
مأموریت های قرآنی در خارج از کشور :
سفر به حدود بیست کشور جهان از جمله کشورهای مغرب ، سوریه و عمان .
سفر به عربستان سعودی جهت تلاوت قرآن کریم در مراسم سیاسی عبادی حج تمتع .

دانلود جزوه آموزشی احکام قرآن کریم

برای افرادی که زندگی خود را وقف قرآن نموده و در مسایلی چون ، حفظ ، قرائت و ... قرآن کریم ورود نموده اند ، شاید دغدغه ای باشد تا احکام مبتلا به قرآنی که در زندگی روزمره خود با آن سر و کار دارند را جامع و کامل بدانند.

در این جزوه 24 صفحه ای سعی شده که آن قسمت از احکام دینی و شرعی که مربوط به قرآن کریم است . بصورت جداگانه مورد بررسی قرار گیرد. امیدواریم که مفید باشد.

وبلاگ قرآنی والضحی

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام به همه ی دوستان عزیزم
امیدوارم هر کجا که هستید شاد و تندرست باشید.
شکر خدا این توفیق نصیب من شد که پا به کارهای قرآنی بگذارم.
وبلاگ قرآنی والضحی در زمینه های زیر قصد فعالیت داره از شما خوانندگان درخواست دارم با نظراتتون ما رو راهنمایی کنید.
آموزش روخوانی،‌ روانخوانی قرآن کریم
داستان های قرآنی
زندگینامه قراء
تلاوت های ماندگار
نرم افزار های قرآنی
و ...