زندگینامه استاد السید متولی عبدالعال

نام : السید متولی عبد العال

ملیت : مصر

سال تولد : 1947 میلادی

استاد «سید متولی عبدالعال» در 26 آوریل سال 1947 میلادی در خانواده‌ای مذهبی و متعهد و پایبند به مسائل عرفانی و دینی و در روستایی که اغلب مردم ساکن آن کشاورز بودند متولد شد. پدرش «متولی» همیشه از خداوند متعال پسری را طلب می‌کرد که در راه گسترش دین اسلام تربیت شده و از عالمان دینی عصر خود شود. آری ، استاد «سیّد متولی عبدالعال» یکی دیگر از قاریان برجسته کلام مقدس خدایند و چونان بسیاری از پیشکسوتان این راه ، عمری را در این مسیر صرف کرده اند . تولد وی در خانواده ای متعهد و پایبند به مسائل عرفانی و دینی بود . مادرش که محب عرفا و صوفیه بود از همان آغاز ، نام سیّد را که به یکی از عرفا و صوفیه بزرگ ، «سید احمد البدوی» متعلق بود ، بر فرزندش نهاد تا او نیز جز در این راه گام ننهد. استاد از همان اوان کودکی برای تحصیل به مکتب رفته و در آنجا با وجود سن اندک 3 جزء از قرآن را حفظ نموده و در این راه پیشرفت شایانی کرد . وی همانند بسیاری از مبتدیان این طریقت ، برحسب کوشش و طاقت صوت خویش ، به تقلید از «استاد عبدالباسط» و «استاد مصطفی اسماعیل» می پردازد . آن زمان که او بیش از 12 سال سن ندارد به عنوان حافظ کل قرآن مطرح می شود و در همین ایام نیز شیوه و احکام تجوید قرائت را آموخته و در محافل و مجالس به تلاوت اهتمام می ورزد . «استاد عبدالعال» در 13 سالگی طریقه و روش خاصی برای خویش اتّخاذ نموده و سبک خویش را برمی گزیند زیرا بر این عقیده است که : « خداوند سبحان در صوت هر انسان ، طنین و آوای خاصی نهاده است و بر این اساس هیچ گاه نمی تواند صوتی را به صوتی تشبیه نمود . آن زمان که یک قاری پس از ممارست وپشتکار فراوان می تواند قاری برجسته ای شود ، بهتر آن است که طریقه ای خاص خویش برگزیده وبه این ترتیب بر این سبک که نمایانگر شخصیت حقیقی اوست استوار بماند ؛ زیرا الگو ساختن تلاوت خاصی در اوان کودکی وآغاز کار وتقلید از آن شیوه نیکویی است که قاری می تواند به این طریق با پیشرفت خویش ، سبک خاص خود را انتخاب کند .تلاوت به سبکی تقلیدی از یک استاد ، در واقع سبب معروفیت و شهرت همان استاد مقلّد است نه فرد تقلید کننده و من باز توصیه می کنم که هر فردی برای خویش سبکی خاص داشته باشد» . «استاد متولی» در پاسخ به این سؤال که فراگیری علم نغمات صوتی و مقامات الحان چگونه می باشد بدین گونه پاسخ دادند : « طبعاً برای دانستن و آموختن هر علمی باید آن را یافت و جست و جو کرد . همان طور که خداوند در قرآن کریم فرموده است : «فاسئلوا اهل الذکر ان کنتم لا تعلمون» یعنی «و از اهل ذکر ( یعنی علما و دانشمندان هر امّت ) اگر نمی دانید سؤال کنید» و بدیهی است که مقامات الحان خود دارای علمی پیچیده است و علمایی خاص خویش دارد که برای یادگیری این علوم و فنون باید از اهل آن و علمای آن تفحص نمود . تا به این طریق بتوان از عهده تلاوت و عملی نمودن مقامات برآمده و به اجرای آنها پرداخت . به عنوان مثال : نغمات رست صبا و سه گاه چیست و چگونه باید آن ها را در تلاوت اجرا نمود ؟ به این ترتیب می توان هر دستگاهی را مرتب اجرا کرد . گذشته از این ها باید الحان را توام با احساس قلبی و منطبق بر معانی و مفاهیم قرآن کریم پیاده کرده تا در جان و قلب مستمع نفوذ کند و در او اثر نماید و قرآن را بیشتر درک کرده و لذت وافری از این امر ببرد در غیر این صورت دانستن موسیقی صرفاً به جهت زیبا ساختن صوت هیچ سودی نخواهد داشت» . استاد متولی عبدالعال در سال 1370 به کشور جمهوری اسلامی ایران مسافرت نموده و پس از آن در هشتمین دوره مسابقات بین المللی حفظ و قرائت قرآن که در دهه فجر همان سال در حسینیه ارشاد جریان داشت عهده دار داوری مسابقات شدند . سپس با مسافرتهای متعدد خویش به شهرهای قم ، مشهد ، کرمان و یزد ، شور و شوقی وصف ناپذیر در محافل قرآنی به پا کرده و توانستند با تلاوت های زیبای خویش خیل بیشماری را شیفته این کلام مقدس سازند . تا بدانجا که خود ایشان در خاطراتشان همواره به این نکته اشاره دارند که این شور و عشق به قرآن و قاریان قرآن ، در هیچ جا نمی توان بدین گونه شاهد بود . وی به حقیقت اینها را بالاترین اشتیاق به کلام مقدس خداوند می داند که این عشق ، پیر و جوان ، زن و مرد نمی شناسد ؛ عشقی که از دلهایی پاک برخواسته و انظار را متعجب می سازد . ایشان در سال 1370 به دعوت کانون قرآن کریم دانشگاه تهران در تالار فردوسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی این دانشگاه به تلاوت قرآن کریم پرداخت که خاطره آن تلاوت در میان انبوه عاشقان کلام خداوند هرگز از اذهان فراموش نخواهد شد . طی مصاحبه ای که رادیو قرآن با استاد داشتند ، ایشان ضمن توصیه هایی در باب قرائت قرآن و اهتمام به آن ، علاقه خویش را برای مسافرت مجدد به ایران اعلام کردند . وی خواهان آن بودند تا در فرصتی مناسب سفری دیگر به ایران داشته باشند چرا که خاطرات مسافرت به ایران را از بهترین خاطرات خود می دانند . مصاحبه استاد سید متولی عبدالعال استاد «سید متولی عبدالعال» از جمله قاریان بنام و مشهور کشور مصر می باشد که در دهه اخیر به اوج شهرت خویش دست یافت و این امر بواسطه تلاوتهای بسیار زیبای این استاد است که توام با نغمات حزین و صدای گرم و نوای هیجان برانگیز و ملکوتی وی می باشد . او در نزد قاریان کشور ایران و علاقمندان و شیفتگان کلام نورانی وحی هم اکنون از محبوبیت و شهرت بسیاری برخوردار است و نوای دلنشین و موزون تلاوت این استاد در کشور اسلامیمان طرفداران بسیاری دارد . این استاد قاری ، در بهمن ماه سال 1370 بنا به دعوت اداره اوقاف و امور خیریه استان تهران سفر پرباری به میهن جمهوری اسلامی ایران داشتند که به مدت یک هفته در تهران برنامه تلاوت قرآن به همراه استاد «شحات محمد انور» داشتند . سپس در داوری هشتمین دوره مسابقات بین المللی حفظ و قرائت قرآن که در دهه فجر همان سال در حسینیه ارشاد تهران جریان داشت شرکت نمود و سپس در پی سفرهای متعددی که به شهرهای مختلف میهن اسلامی ما داشتند از قبیل:قم ، مشهد ، کرمان و یزد با تلاوتهای زیبا و نغمات محزون خویش ، شور و حرارت خاصی به محافل نورانی قرآن ما بخشید و عاشقان قرآن کریم ، حظ وافر از تلاوت این استاد ارجمند کسب نمودند . مصاحبه ای که در ذیل از نظر شما عزیزان می گذرد ترجمه فارسی مصاحبه عربی با این استاد می باشد که در شهرستان قم انجام گرفت : س1- استاد اول ضمن معرفی خودتان از شما می خواهیم که توضیح دهید چگونه شروع به قرائت قرآن و حفظ آن نمودید و هنگامی که شروع به تلاوت نمودید آیا سبک خاصی داشتید یا از قاری دیگری تقلید می نمودید؟ ج1: به نام خداوند بخشنده مهربان و با سلام و درود فراوان بر پیامبر گرامی اسلام و آل و اصحاب گرامیش ؛ نام من : «سید متولی عبدالعال» ، هنگامی که برای اولین بار و تازه شروع به تلاوت قرآن کرده بودم کودکی بودم که در مکتب تحصیل می نمودم و وقتی که 3جزء از قرآن را حفظ نمودم در سن 7 سالگی به سر می بردم و پیشرفت شایانی در حفظ قرآن نمودم ؛ در آن زمان به قرائت برخی از قاریان قدیمی عشق می ورزیدم و از آنها به میزان طاقت و کشش صوت خویش تقلید سبک می نمودم ؛ یعنی اگر توانایی تقلید از «شیخ عبدالباسط» داشتم از او تقلید می کردم و نیز اگر توانایی تقلید از لحن «شیخ مصطفی اسماعیل» که بسیار مورد علاقه ام بود را داشتم از وی نیز تقلید می نمودم . البته همانطور که عرض کردم ، برحسب توانایی صدایم که خداوند تبارک و تعالی به من موهبت نمود . هنگامی که حفظ کل قرآن کریم را در مدت پنج سال به اتمام رساندم در آن زمان نوجوانی 12 ساله بودم و احکام و قواعد تجوید و قراءات را آموختم ؛ و در آن زمان به صورت جدی شروع به تلاوت قرآن نمودم و در محافل گوناگون از بنده دعوت به عمل می آمد . من در 13 سالگی بودم که طریقه و روش خاصی را برای خویش اتخاذ نمودم ، زیرا که خداوند سبحانه و تعالی برای هر انسان طنین و آوای خاصی را در صوتش قرار داده که هیچگاه نمی شود گفت که صوت فلانی شبیه صوت دیگری است . هنگامی که یک قاری بعد از تمرین و کار زیاد بدل به قاری خوبی می شود و مراحل بلوغ را پشت سر می گذارد ، بهتر است که طریقه ای در قرائت را برای خود برگزیند که نمایانگر حقیقی شخصیت خود باشد ؛ از جهت یک قاری مسلط و ماهر ، و تحت تاثیر شخصیت دیگری قرار نگیرد . لیکن در سنین کودکی شخص به صورت تفریحی و یا تمرینی و همچنین جهت آمادگی صدایش جذب صدای بخصوصی می شود و صوت تلاوت یک قاری را ممکن است الگوی کار خویش قرار دهد و از او تقلید کند ؛ که باکی نیست و اشکالی ندارد ، کما اینکه اکنون شما از صدای «شحات محمد انور» یا خود بنده «سید متولی عبدالعال» خوشتان آید و ما را دوست بدارید . همه قراء بزرگ را نظیر استاد «عبدالباسط» و «مصطفی اسماعیل» که در اصل آنها بزرگان علم قراءات و اساتید اصلی ما به حساب می آیند ، همچنین استاد «شعیشع» را شما دوست می دارید و از الحان و نغمات آنها تقلید می کنید ، ولی باز این نکته را متذکر می شوم و آن را ضروری می دانم که عرض کنم : هنگامی که قاری به سن بلوغ می رسد و بزرگ می شود ، لازم است برای خود شیوه و طریقه خاصی را در تلاوت قرآن اتخاذ نماید تا بواسطه آن شیوه قرائت و صوت خویش ، در نزد دیگران شناخته و معروف شده گردد ؛ بطوریکه هنگامی که دیگران صدایش را بشنوند ، همان شخص به واسطه صوت و آوای مخصوص خود در نظر مردم جلوه گر گشته و شناخته شود . س2- وجه تسمیه شما به «سید» چیست و آیا نام شما «سید» است یا «متولی» ؟ لطفاً در این مورد توضیح بفرمایید : ج2 : اما سبب نامگذاری من به «سید» این است که چونکه اغلب مادران دوست دارند صوفیها را ، مانند استاد و سید من: «سید احمد البدوی» که از رجال صوفیه است ؛ به خاطر این ، مادر من رحمه الله علیها به خاطر علاقه و ارادتی که نسبت به رجال صوفیه که اکثراً عارف به حق خدا هستند داشت ، مرا به اسم سید و سرور من: «سید احمد البدوی» به نام «سید» نام گذاری کرد و این نام را خود برایم انتخاب نمود . و متولی نام پدرم است ، ما در کشور مصر نام «سید» زیاد داریم و قاریان معروف و اساتید که سنی از آنها گذشته باشد در صورتی که افراد صالحی نیز باشند به کلمه «شیخ» مورد خطاب قرار می گیرند . و جهت تکریم و احترام از آنها مثلاً به عنوان شیخ فلان و شیخ فلان نام می برند و این یک چیز رایج و متداولی در کشورمان مصر است . س3- از استاد در مورد نغمات صوتی و مقامات الحان و چگونگی فراگیری این علم نیز سؤال شد که ایشان در این زمینه توضیح بسیاری دادند که ما به مهمترین آنها در ذیل اشاره می کنیم: ج3 : طبعاً برای دانستن و آموختن هر علمی ، باید آن را یافت و جستجو کرد . همانطور که خداوند در قرآن کریم فرموده است : «فاسئلوا اهل الذکر ان کنتم لا تعلمون» ترجمه : «و از اهل ذکر(یعنی علما و دانشمندان هر امت) اگر نمی دانید سؤال کنید» . «سوره نحل آیه 43». بدیهی است که مقامات الحان ، خود دارای علمی پیچیده است و علمای مخصوص به خود را دارد که متخصص این گونه موارد هستند و شما برای دستیابی به خواسته های خویش ، از علمای اهل فن این کار سؤال و بحث و جستجو کنید و از آنان درس و تمرین بخواهید تا هنگامی که فلان مقام را اگر خواستید بخوانید از عهده اجرای آن به خوبی برآیید . و بدانید اگر دستگاه : «بیات» و «رست» و «سه گاه» و غیره را اجرا می کنید ، اینها چه هستند و چگونه باید آنها را در تلاوت اجرا نمود . و همینطور از اهل معرفت و دانش علم تلقی کنید ، و هر دستگاهی را مرتب بخوانید . و این را بدانید که گذشته از اینها باید الحان را با احساس قلبی و منطبق بر مبانی و مفاهیم آیات قرآن کریم پیاده کرد تا در جان و قلب مستمع نفوذ کند و در او اثر نماید و قرآن را بیشتر درک نماید و لذت وافری از این امر ببرد و گرنه دانستن موسیقی صرفاً به خاطر زیبا کردن ، هیچ فایده و اجری ندارد . س4ـ ضمن تشکر از بیانات شیوای جنابعالی لطفا بفرمایید وقت مناسب جهت تمرین قرائت و صوت از نظر شما چه موقعی می باشد ؟ ج4 : همانطور که سابقاً نیز گفته بودم ؛ و من این نکته را از علمای مخصوصش دانستم ، وقت مناسب و افضل جهت تمرین ، در صبح زود قبل از صرف صبحانه می باشد . بنابراین قاری اول باید عادت کند که صبح زود از خواب برخیزد و پس از اقامه نماز به وقت ، قبل از طلوع آفتاب حفظ آیات قرآن رامرور نموده وسپس حداقل به مدت 10 دقیقه یا 7 دقیقه جهت تمرین ، قرآن تلاوت نماید ؛ قبل از صبحانه و با صوت متوسط تلاوت کند نه با صوت بلند و جواب لحن ؛ وبدانید که این تمرین بسیار خوبی برای صوت است . س5ـ در آخر ضمن تشکر از شما که جوابگوی سوالات ما و برادران قاری دیگر بودید ، نظر خودتان را در باره سفر اخیرتان و دیدار با ملت جمهوری اسلامی ایران بیان فرمایید ؛ و مشاهدات خودرا در این زمینه از محافل قرآن بازگو نمایید . ج5 : اینجانب در مصاحبه با مجلات ، روزنامه ها ، صدا و سیما و خدمت رهبر معظم انقلاب عرض کردم در هیچ جای دنیا مانند ملت ایران ندیدم و در حد بسیار بالایی در عشق ورزیدن به قرآن و اهمیت دادن به این کتاب آسمانی در سطح عالم ، ملت بی نظیر و بی مانندی هستند و من این را به چشم خویش مشاهده کردم یا حتی حالا می توانم بگویم که در حد کشورهایی که بنده به آنها مسافرت نموده بودم این را به عنوان واقعیت و بدون غلو عرض می کنم که از این حیث ملت شما بی نظیر است . بنده همانند این مردم با ایمان که دلهای پاکی دارند وآحاد مردم شما را در هیچ جا مشاهده ننمودم ، آنها به قرآن عشق می ورزند چه جوان و پیر و زن و مرد و حتی کودکان خردسال ، و این یک حقیقت است که من می گویم و قصد مبالغه ندارم . و بنده حاضرم هر وقتی از بنده دعوت بعمل آید در سالهای آینده باز هم به کشور ایران مسافرت نمایم و از خداوند منان خواستارم که هر سال ما را موفق به دیدار شما عزیزان سازد . و خداوند ان شاء الله به همه ملت ایران رفاه و سعادت و خیر فراوان ارزانی نماید و به مسئولین محترم و قاریان خوب شما عزت و افتخار بیشتری نصیب فرماید . و السلام علیکم و رحمه الله و برکاته . استاد «سید متولی عبدالعال» در 26 آوریل سال 1947 میلادی در خانواده‌ای مذهبی و متعهد و پایبند به مسائل عرفانی و دینی و در روستایی که اغلب مردم ساکن آن کشاورز بودند متولد شد. پدرش «متولی» همیشه از خداوند متعال پسری را طلب می‌کرد که در راه گسترش دین اسلام تربیت شده و از عالمان دینی عصر خود شود. آری ، استاد «سیّد متولی عبدالعال» یکی دیگر از قاریان برجسته کلام مقدس خدایند و چونان بسیاری از پیشکسوتان این راه ، عمری را در این مسیر صرف کرده اند . تولد وی در خانواده ای متعهد و پایبند به مسائل عرفانی و دینی بود . مادرش که محب عرفا و صوفیه بود از همان آغاز ، نام سیّد را که به یکی از عرفا و صوفیه بزرگ ، «سید احمد البدوی» متعلق بود ، بر فرزندش نهاد تا او نیز جز در این راه گام ننهد. استاد از همان اوان کودکی برای تحصیل به مکتب رفته و در آنجا با وجود سن اندک 3 جزء از قرآن را حفظ نموده و در این راه پیشرفت شایانی کرد . وی همانند بسیاری از مبتدیان این طریقت ، برحسب کوشش و طاقت صوت خویش ، به تقلید از «استاد عبدالباسط» و «استاد مصطفی اسماعیل» می پردازد . آن زمان که او بیش از 12 سال سن ندارد به عنوان حافظ کل قرآن مطرح می شود و در همین ایام نیز شیوه و احکام تجوید قرائت را آموخته و در محافل و مجالس به تلاوت اهتمام می ورزد . «استاد عبدالعال» در 13 سالگی طریقه و روش خاصی برای خویش اتّخاذ نموده و سبک خویش را برمی گزیند زیرا بر این عقیده است که : « خداوند سبحان در صوت هر انسان ، طنین و آوای خاصی نهاده است و بر این اساس هیچ گاه نمی تواند صوتی را به صوتی تشبیه نمود . آن زمان که یک قاری پس از ممارست وپشتکار فراوان می تواند قاری برجسته ای شود ، بهتر آن است که طریقه ای خاص خویش برگزیده وبه این ترتیب بر این سبک که نمایانگر شخصیت حقیقی اوست استوار بماند ؛ زیرا الگو ساختن تلاوت خاصی در اوان کودکی وآغاز کار وتقلید از آن شیوه نیکویی است که قاری می تواند به این طریق با پیشرفت خویش ، سبک خاص خود را انتخاب کند .تلاوت به سبکی تقلیدی از یک استاد ، در واقع سبب معروفیت و شهرت همان استاد مقلّد است نه فرد تقلید کننده و من باز توصیه می کنم که هر فردی برای خویش سبکی خاص داشته باشد» . «استاد متولی» در پاسخ به این سؤال که فراگیری علم نغمات صوتی و مقامات الحان چگونه می باشد بدین گونه پاسخ دادند : « طبعاً برای دانستن و آموختن هر علمی باید آن را یافت و جست و جو کرد . همان طور که خداوند در قرآن کریم فرموده است : «فاسئلوا اهل الذکر ان کنتم لا تعلمون» یعنی «و از اهل ذکر ( یعنی علما و دانشمندان هر امّت ) اگر نمی دانید سؤال کنید» و بدیهی است که مقامات الحان خود دارای علمی پیچیده است و علمایی خاص خویش دارد که برای یادگیری این علوم و فنون باید از اهل آن و علمای آن تفحص نمود . تا به این طریق بتوان از عهده تلاوت و عملی نمودن مقامات برآمده و به اجرای آنها پرداخت . به عنوان مثال : نغمات رست صبا و سه گاه چیست و چگونه باید آن ها را در تلاوت اجرا نمود ؟ به این ترتیب می توان هر دستگاهی را مرتب اجرا کرد . گذشته از این ها باید الحان را توام با احساس قلبی و منطبق بر معانی و مفاهیم قرآن کریم پیاده کرده تا در جان و قلب مستمع نفوذ کند و در او اثر نماید و قرآن را بیشتر درک کرده و لذت وافری از این امر ببرد در غیر این صورت دانستن موسیقی صرفاً به جهت زیبا ساختن صوت هیچ سودی نخواهد داشت» . استاد متولی عبدالعال در سال 1370 به کشور جمهوری اسلامی ایران مسافرت نموده و پس از آن در هشتمین دوره مسابقات بین المللی حفظ و قرائت قرآن که در دهه فجر همان سال در حسینیه ارشاد جریان داشت عهده دار داوری مسابقات شدند . سپس با مسافرتهای متعدد خویش به شهرهای قم ، مشهد ، کرمان و یزد ، شور و شوقی وصف ناپذیر در محافل قرآنی به پا کرده و توانستند با تلاوت های زیبای خویش خیل بیشماری را شیفته این کلام مقدس سازند . تا بدانجا که خود ایشان در خاطراتشان همواره به این نکته اشاره دارند که این شور و عشق به قرآن و قاریان قرآن ، در هیچ جا نمی توان بدین گونه شاهد بود . وی به حقیقت اینها را بالاترین اشتیاق به کلام مقدس خداوند می داند که این عشق ، پیر و جوان ، زن و مرد نمی شناسد ؛ عشقی که از دلهایی پاک برخواسته و انظار را متعجب می سازد . ایشان در سال 1370 به دعوت کانون قرآن کریم دانشگاه تهران در تالار فردوسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی این دانشگاه به تلاوت قرآن کریم پرداخت که خاطره آن تلاوت در میان انبوه عاشقان کلام خداوند هرگز از اذهان فراموش نخواهد شد . طی مصاحبه ای که رادیو قرآن با استاد داشتند ، ایشان ضمن توصیه هایی در باب قرائت قرآن و اهتمام به آن ، علاقه خویش را برای مسافرت مجدد به ایران اعلام کردند . وی خواهان آن بودند تا در فرصتی مناسب سفری دیگر به ایران داشته باشند چرا که خاطرات مسافرت به ایران را از بهترین خاطرات خود می دانند . مصاحبه استاد سید متولی عبدالعال استاد «سید متولی عبدالعال» از جمله قاریان بنام و مشهور کشور مصر می باشد که در دهه اخیر به اوج شهرت خویش دست یافت و این امر بواسطه تلاوتهای بسیار زیبای این استاد است که توام با نغمات حزین و صدای گرم و نوای هیجان برانگیز و ملکوتی وی می باشد . او در نزد قاریان کشور ایران و علاقمندان و شیفتگان کلام نورانی وحی هم اکنون از محبوبیت و شهرت بسیاری برخوردار است و نوای دلنشین و موزون تلاوت این استاد در کشور اسلامیمان طرفداران بسیاری دارد . این استاد قاری ، در بهمن ماه سال 1370 بنا به دعوت اداره اوقاف و امور خیریه استان تهران سفر پرباری به میهن جمهوری اسلامی ایران داشتند که به مدت یک هفته در تهران برنامه تلاوت قرآن به همراه استاد «شحات محمد انور» داشتند . سپس در داوری هشتمین دوره مسابقات بین المللی حفظ و قرائت قرآن که در دهه فجر همان سال در حسینیه ارشاد تهران جریان داشت شرکت نمود و سپس در پی سفرهای متعددی که به شهرهای مختلف میهن اسلامی ما داشتند از قبیل:قم ، مشهد ، کرمان و یزد با تلاوتهای زیبا و نغمات محزون خویش ، شور و حرارت خاصی به محافل نورانی قرآن ما بخشید و عاشقان قرآن کریم ، حظ وافر از تلاوت این استاد ارجمند کسب نمودند . مصاحبه ای که در ذیل از نظر شما عزیزان می گذرد ترجمه فارسی مصاحبه عربی با این استاد می باشد که در شهرستان قم انجام گرفت : س1- استاد اول ضمن معرفی خودتان از شما می خواهیم که توضیح دهید چگونه شروع به قرائت قرآن و حفظ آن نمودید و هنگامی که شروع به تلاوت نمودید آیا سبک خاصی داشتید یا از قاری دیگری تقلید می نمودید؟ ج1: به نام خداوند بخشنده مهربان و با سلام و درود فراوان بر پیامبر گرامی اسلام و آل و اصحاب گرامیش ؛ نام من : «سید متولی عبدالعال» ، هنگامی که برای اولین بار و تازه شروع به تلاوت قرآن کرده بودم کودکی بودم که در مکتب تحصیل می نمودم و وقتی که 3جزء از قرآن را حفظ نمودم در سن 7 سالگی به سر می بردم و پیشرفت شایانی در حفظ قرآن نمودم ؛ در آن زمان به قرائت برخی از قاریان قدیمی عشق می ورزیدم و از آنها به میزان طاقت و کشش صوت خویش تقلید سبک می نمودم ؛ یعنی اگر توانایی تقلید از «شیخ عبدالباسط» داشتم از او تقلید می کردم و نیز اگر توانایی تقلید از لحن «شیخ مصطفی اسماعیل» که بسیار مورد علاقه ام بود را داشتم از وی نیز تقلید می نمودم . البته همانطور که عرض کردم ، برحسب توانایی صدایم که خداوند تبارک و تعالی به من موهبت نمود . هنگامی که حفظ کل قرآن کریم را در مدت پنج سال به اتمام رساندم در آن زمان نوجوانی 12 ساله بودم و احکام و قواعد تجوید و قراءات را آموختم ؛ و در آن زمان به صورت جدی شروع به تلاوت قرآن نمودم و در محافل گوناگون از بنده دعوت به عمل می آمد . من در 13 سالگی بودم که طریقه و روش خاصی را برای خویش اتخاذ نمودم ، زیرا که خداوند سبحانه و تعالی برای هر انسان طنین و آوای خاصی را در صوتش قرار داده که هیچگاه نمی شود گفت که صوت فلانی شبیه صوت دیگری است . هنگامی که یک قاری بعد از تمرین و کار زیاد بدل به قاری خوبی می شود و مراحل بلوغ را پشت سر می گذارد ، بهتر است که طریقه ای در قرائت را برای خود برگزیند که نمایانگر حقیقی شخصیت خود باشد ؛ از جهت یک قاری مسلط و ماهر ، و تحت تاثیر شخصیت دیگری قرار نگیرد . لیکن در سنین کودکی شخص به صورت تفریحی و یا تمرینی و همچنین جهت آمادگی صدایش جذب صدای بخصوصی می شود و صوت تلاوت یک قاری را ممکن است الگوی کار خویش قرار دهد و از او تقلید کند ؛ که باکی نیست و اشکالی ندارد ، کما اینکه اکنون شما از صدای «شحات محمد انور» یا خود بنده «سید متولی عبدالعال» خوشتان آید و ما را دوست بدارید . همه قراء بزرگ را نظیر استاد «عبدالباسط» و «مصطفی اسماعیل» که در اصل آنها بزرگان علم قراءات و اساتید اصلی ما به حساب می آیند ، همچنین استاد «شعیشع» را شما دوست می دارید و از الحان و نغمات آنها تقلید می کنید ، ولی باز این نکته را متذکر می شوم و آن را ضروری می دانم که عرض کنم : هنگامی که قاری به سن بلوغ می رسد و بزرگ می شود ، لازم است برای خود شیوه و طریقه خاصی را در تلاوت قرآن اتخاذ نماید تا بواسطه آن شیوه قرائت و صوت خویش ، در نزد دیگران شناخته و معروف شده گردد ؛ بطوریکه هنگامی که دیگران صدایش را بشنوند ، همان شخص به واسطه صوت و آوای مخصوص خود در نظر مردم جلوه گر گشته و شناخته شود . س2- وجه تسمیه شما به «سید» چیست و آیا نام شما «سید» است یا «متولی» ؟ لطفاً در این مورد توضیح بفرمایید : ج2 : اما سبب نامگذاری من به «سید» این است که چونکه اغلب مادران دوست دارند صوفیها را ، مانند استاد و سید من: «سید احمد البدوی» که از رجال صوفیه است ؛ به خاطر این ، مادر من رحمه الله علیها به خاطر علاقه و ارادتی که نسبت به رجال صوفیه که اکثراً عارف به حق خدا هستند داشت ، مرا به اسم سید و سرور من: «سید احمد البدوی» به نام «سید» نام گذاری کرد و این نام را خود برایم انتخاب نمود . و متولی نام پدرم است ، ما در کشور مصر نام «سید» زیاد داریم و قاریان معروف و اساتید که سنی از آنها گذشته باشد در صورتی که افراد صالحی نیز باشند به کلمه «شیخ» مورد خطاب قرار می گیرند . و جهت تکریم و احترام از آنها مثلاً به عنوان شیخ فلان و شیخ فلان نام می برند و این یک چیز رایج و متداولی در کشورمان مصر است . س3- از استاد در مورد نغمات صوتی و مقامات الحان و چگونگی فراگیری این علم نیز سؤال شد که ایشان در این زمینه توضیح بسیاری دادند که ما به مهمترین آنها در ذیل اشاره می کنیم: ج3 : طبعاً برای دانستن و آموختن هر علمی ، باید آن را یافت و جستجو کرد . همانطور که خداوند در قرآن کریم فرموده است : «فاسئلوا اهل الذکر ان کنتم لا تعلمون» ترجمه : «و از اهل ذکر(یعنی علما و دانشمندان هر امت) اگر نمی دانید سؤال کنید» . «سوره نحل آیه 43». بدیهی است که مقامات الحان ، خود دارای علمی پیچیده است و علمای مخصوص به خود را دارد که متخصص این گونه موارد هستند و شما برای دستیابی به خواسته های خویش ، از علمای اهل فن این کار سؤال و بحث و جستجو کنید و از آنان درس و تمرین بخواهید تا هنگامی که فلان مقام را اگر خواستید بخوانید از عهده اجرای آن به خوبی برآیید . و بدانید اگر دستگاه : «بیات» و «رست» و «سه گاه» و غیره را اجرا می کنید ، اینها چه هستند و چگونه باید آنها را در تلاوت اجرا نمود . و همینطور از اهل معرفت و دانش علم تلقی کنید ، و هر دستگاهی را مرتب بخوانید . و این را بدانید که گذشته از اینها باید الحان را با احساس قلبی و منطبق بر مبانی و مفاهیم آیات قرآن کریم پیاده کرد تا در جان و قلب مستمع نفوذ کند و در او اثر نماید و قرآن را بیشتر درک نماید و لذت وافری از این امر ببرد و گرنه دانستن موسیقی صرفاً به خاطر زیبا کردن ، هیچ فایده و اجری ندارد . س4ـ ضمن تشکر از بیانات شیوای جنابعالی لطفا بفرمایید وقت مناسب جهت تمرین قرائت و صوت از نظر شما چه موقعی می باشد ؟ ج4 : همانطور که سابقاً نیز گفته بودم ؛ و من این نکته را از علمای مخصوصش دانستم ، وقت مناسب و افضل جهت تمرین ، در صبح زود قبل از صرف صبحانه می باشد . بنابراین قاری اول باید عادت کند که صبح زود از خواب برخیزد و پس از اقامه نماز به وقت ، قبل از طلوع آفتاب حفظ آیات قرآن رامرور نموده وسپس حداقل به مدت 10 دقیقه یا 7 دقیقه جهت تمرین ، قرآن تلاوت نماید ؛ قبل از صبحانه و با صوت متوسط تلاوت کند نه با صوت بلند و جواب لحن ؛ وبدانید که این تمرین بسیار خوبی برای صوت است . س5ـ در آخر ضمن تشکر از شما که جوابگوی سوالات ما و برادران قاری دیگر بودید ، نظر خودتان را در باره سفر اخیرتان و دیدار با ملت جمهوری اسلامی ایران بیان فرمایید ؛ و مشاهدات خودرا در این زمینه از محافل قرآن بازگو نمایید . ج5 : اینجانب در مصاحبه با مجلات ، روزنامه ها ، صدا و سیما و خدمت رهبر معظم انقلاب عرض کردم در هیچ جای دنیا مانند ملت ایران ندیدم و در حد بسیار بالایی در عشق ورزیدن به قرآن و اهمیت دادن به این کتاب آسمانی در سطح عالم ، ملت بی نظیر و بی مانندی هستند و من این را به چشم خویش مشاهده کردم یا حتی حالا می توانم بگویم که در حد کشورهایی که بنده به آنها مسافرت نموده بودم این را به عنوان واقعیت و بدون غلو عرض می کنم که از این حیث ملت شما بی نظیر است . بنده همانند این مردم با ایمان که دلهای پاکی دارند وآحاد مردم شما را در هیچ جا مشاهده ننمودم ، آنها به قرآن عشق می ورزند چه جوان و پیر و زن و مرد و حتی کودکان خردسال ، و این یک حقیقت است که من می گویم و قصد مبالغه ندارم . و بنده حاضرم هر وقتی از بنده دعوت بعمل آید در سالهای آینده باز هم به کشور ایران مسافرت نمایم و از خداوند منان خواستارم که هر سال ما را موفق به دیدار شما عزیزان سازد . و خداوند ان شاء الله به همه ملت ایران رفاه و سعادت و خیر فراوان ارزانی نماید و به مسئولین محترم و قاریان خوب شما عزت و افتخار بیشتری نصیب فرماید .

 

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA